در جنوب در مناطق لرستان خوزستان و فارس رشته کوه های زاگرس به صورت رشته کوه های موازی متعدد تا جنوب شرقی امتداد میابد و به شکل سپر محافظی ایران را از بین النهرین و خلیج فارس جدا می سازد درون ایران با رشته کوه هایی نظیر کوهرود و رشته های موربی که از مرز های شرقی به داخل دره ها و آبگیر ها کشیده شده اند تقسیم میشود و در داخل کویر های گسترده ای وجود دارد که بخشی از آنها با شوره زار ها و رود های شور پر شده است که در فصول بارانی به باتلاق های شور تبدیل می‌شوند مثلا دشت کویر در شمال بزرگ‌ترین بیابان نمکی دنیا است باقیمانده ی دریاچه های آب شور ایران نیز از خصوصیات فلات ایران است.حاشیه شرقی کشور از رشته کوه هایی تشکیل شده است که از بلوچستان به شمال کشیده شده است و به کوه های هندوکش می پیوندد.افغانستان ادامه شمال شرقی فلات ایران است که رشته کوه های هندوکش به سوی پامیر محور مرکزی آن را تشکیل می دهد لازم به ذکر است که افغانستان را می‌توان گذرگاهی میان دره سند و آسیای مرکزی یا دره ی امودریا تلفی کرد همچنین آب کشور عمدتا از رود امودریا که به دریاچه ارال می ریزد نیز از رود های هیرمند و هاروت رود که به دریاچه هامون می ریزد تامین شود ضمن آنکه جریان های کوچک تری از رود سند نیز که به اقیانوس هند می ریزد آن را مشروب سازد.جهان ایرانی را از لحاظ اقلیمی می توان منطقه ای بری و خشک توصیف کرد کما که باران های فصلی در زمستان می بارد و کوه های خاوری در زمان باران های موسمی هندوستان از بارندگی اندکی برخوردار اند فقط کوه های حاشیه دریای خزر هستند که بارندگی منظم و فراوانی دارند در حالی که حاصل این کمبود باران وجود تنوع گیاهی و نیز نیاز به آبیاری مصنوعی در اکثر مناطق است که در مجموع قابل کشت هستند ظاهرا کشت زار هایی که از آب باران بهره می گیرند به دامنه‌ی کوه ها بخش شمال غربی کشور و نواحی کوچکی در جنوب محدود می‌شوند.بخصوص مناطق حاشیه دریای خزر بسیار حاصلخیز اند.اقلیم افغانستان با باران های ناشی از باد های غربی در زمستان و بهار سخت تر و بری تر است.فقدان مزمن آب محرک آبیاری مصنوعی برای کشاورزی بوده است.در این زمینه فنون کهن هزاره ای و سنت ها در خور تاملند.اگر معاصران تحت تاثیر دیودوروس باختر یا بلخ شرقی ایران را سرزمین هزار شهر می نامند اگر مورخان اسکندریه مقدونی پارس را فوق العاده حاصل خیز و بسیار پر جمعیت توصیف کرده اند اگر یافته های باستان شناختی نشانه های تراکم اسکان آبیاری و کشت و برز را کشف کرده اند پس همه ی این ها گویای قابلیت های فنی و سازماندهی شاهان ایران و رعایای ایشان در پیکار با جنبه های طبیعی کشور است
نویسنده کل وبلاگ ها:سروش علیپور
آغاز برتری ایرانیان در خاور (۳)
های ,کوه ,ها ,رشته ,اند ,باران ,کوه های ,است که ,رشته کوه ,که به ,می ریزد
درباره این سایت